5 januari 2024, Paul Hille: Otodus megalodon: Jaws in het kwadraat

 

Deze lezing (powerpoint)gaat over de evolutie van haaien en zoemt in op de (evolutie van) de beruchte haai Otodus megalodon. Deze haai die er waarschijnlijk uitzag als een grote versie van de witte haai (mensenhaai) kon zo groot worden als een lijnbus.


De tanden konden zo groot worden als een mensenhand en zijn de droom voor iedere haaientandenverzamelaar. Er zijn verschillende visies op het ontstaan van deze haaiensoort en tevens over de relatie met de recente witte haai. Dit wordt in deze lezing behandeld evenals enkele hoogtepunten in de evolutie van de haaien. Ook worden bijvoorbeeld verschillen tussen haaien en beenvissen aangegeven en de manieren waarop men tot de wetenschappelijke indeling van haaien komt. Uiteindelijk komen ook theorieën aan bod die een verklaring (pogen te) geven voor het uitsterven van Otodus megalodon.

Omvang 

De vin die op de rug van een zestien meter lange megalodon prijkte, was naar schatting 1.62 meter hoog. Het hoofd van de haai mat 4.65 meter. En de staartvin zou in totaal maar liefst 3.85 meter hoog zijn geweest. Dat is te lezen in het blad Scientific Reports. Een nauwkeurige inschatting maken van de totale omvang van een megalodon – officieel aangeduid als Otodus megalodon – is nog niet zo gemakkelijk. De fossiele resten die de megahaai – die tussen 23 en 3 miljoen jaar geleden leefde – voornamelijk heeft achtergelaten, zijn namelijk driehoekige tanden (die overigens net wat groter zijn dan een mensenhand). En op basis van een tand kun je niet zomaar zeggen hoe groot de haai geweest moet zijn. Meer details op: Scientific Reports.

Wie was de vijand van de megalodon?

Mogelijk dat het uitsterven van de megalodon samenviel met de opkomst van een soort die veel kleiner was, maar zeker niet minder geducht: de witte haai, die zo’n vier miljoen jaar geleden zijn opwachting maakte. Ook uit een onderzoek uit 2022 van het Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology in Duitsland blijkt dat de witte haai en de megalodon jaagden op dezelfde prooidieren, en dat dat de megalodon mogelijk de das omdeed. Het is moeilijk in te schatten wat er precies is voorgevallen onder het wateroppervlak en dus is er meer onderzoek nodig om met sluitend bewijs te komen.

Er zal door Paul Hille literatuur meegenomen worden evenals een aantal fossielen ter illustratie.

Geen opmerkingen: