De magmamolen van de diepe aarde

5 maart 2010, lezing door Prof. Jan Hertogen K.U. Leuven

Gebergtes en oceanen ontstaan door bewegende stukken aardkorst. Maar waarom bewegen ze eigenlijk?

De vorming van oceanen, vulkanisme, gebergtevorming, aardbevingen: het zijn geologische processen die zich afspelen aan de oppervlakte of in de korst van de aarde. Wat drijft deze processen?
De motor wordt gevormd door een “magmamolen”, een kringloop van stijgende en dalende magmamassa’s — zoals in een lavalamp. Lichtere, gedeeltelijk gesmolten silicaatmassa’s stijgen op, terwijl koudere, zwaardere gesteentes afzinken naar de hete kern van de aarde. Deze gesteentes zullen opsmelten en opgenomen worden in de cyclus. De energiebron van de motor is dus de hitte in de aardkern. Bij het ophelderen van de werking van deze diepgelegen, onzichtbare motor komt onderzoek uit vele verschillende wetenschappelijke disciplines kijken. Het is het gezamenlijke werk van geofysici, experimentele petrologen en geochemici. Prof. Jan Hertogen zal deze puzzelstukjes speciaal voor een algemeen publiek op aanschouwelijke wijze toelichten en bijeenleggen, zodat er een begrijpelijk en tegelijkertijd fascinerend beeld ontstaat van de geheimzinnige krachten die onze aarde vormen.

Onderstaand een filmfragment, gepubliceerd op 18 december 2009 door NOS.