2 december 2022, Prof. Dr. Jelle Reumer “De vis in ons”. De vis in onze eigen anatomie.

 

Ons menselijk lichaam is een bonte verzameling van evolutionaire noviteiten, maar huisvest ook de nodige herinneringen aan een lang vervlogen verleden. Rudimenten als het staartbeetje en het kippenvel kent iedereen, maar hoe zit het precies met onze schedel? Ogenschijnlijk is dat een harde ronde benen bal waar wat handige gaten in zitten voor ogen, oren en zenuwen en waar een beweeglijke onderkaak aan hangt. In werkelijkheid is die bal opgebouwd uit elementen van zeer verschillende evolutionaire herkomst. Er zit nog een echte kieuwopening in, die we zelfs dagelijks dankbaar gebruiken.

Tiktaalik-roseae-life-restor

Sommige onderdelen zijn afgeleid van het pantser van Devonische vissen waarvan Tiktaalik misschien wel de beroemdste is.

Viervoeterachtigevissen uit het devoon (vanboven naar beneden):  Sauripterus taylori, Eusthenopteron foordi, en Tiktaalik roseae. De vinstralen aan de bovenkant van de borstvin zijn oranje gekleurd, die aan de onderzijde blauw.                                                                             

Deze uitgestorven vis leefde 375 miljoen jaar geleden en wordt wel de schakel genoemd tussen de vissen en gewervelden die het land koloniseerden. Tiktaalik is de eerste vis met een platte amfibiekop en beenderen die lijken op onze boven- en onderarmen. In deze lezing neem ik je mee op een evolutionaire reis en zoeken we naar bewijzen van evolutie die teruggrijpen op het oude principe van voorbouwen op wat je van je voorouders hebt meegekregen. En dan zul je zien dat we nog heel wat vis in ons hebben zodra je als paleontoloog naar je eigen anatomie kijkt.

                                                                            .